Powstanie w zakładzie związku zawodowego bardzo wiele zmienia w zakresie obowiązków, które ciążą na pracodawcy. Jednak powstanie organizacji związkowej wywołuje wyłącznie skutki na przyszłość, nie rodzi na przykład obowiązku uzgodnienia aktów prawa zakładowego, które zostały opracowane i wprowadzone w życie przed powstaniem organizacji związkowej.

Przepisy prawa pracy w wielu sytuacjach zobowiązują pracodawcę do współdziałania z reprezentującą pracownika organizacją związkową. Jak stanowi art. 30 ust. 2¹ ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy, w których przepisy prawa pracy zobowiązują pracodawcę do współdziałania z zakładową organizacją związkową, pracodawca jest obowiązany zwrócić się do tej organizacji o informację o pracownikach korzystających z jej obrony.

Powstanie w zakładzie organizacji związkowej oznacza, że pracodawca musi zmienić wiele wcześniejszych przyzwyczajeń. Otóż od daty powstania organizacji związkowej będzie musiał dokonywać z nią niezbędnych uzgodnień ustalając na przykład treść Regulaminu Pracy czy wydatkując środki Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Zgodnie z art. 1042 § 1 Kodeksu pracy regulamin pracy powstaje w wyniku ustaleń pracodawcy z zakładową organizacją związkową, jednak w razie nieuzgodnienia treści regulaminu pracy z zakładową organizacją związkową w ustalonym przez strony terminie, a także w przypadku, gdy u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, regulamin pracy ustala pracodawca.

Ochrona działaczy związkowych związana z pełnioną przez nich funkcją jest bardzo często przedmiotem sporu między stronami stosunku pracy. Dlatego orzecznictwo Sądu Najwyższego w tym zakresie jest wyjątkowo bogate.