Wiadomości
Dopuszczalność zmiany harmonogramu
10 kwietnia 2014
TAGI: czas pracy
Nowelizacją Kodeksu pracy z sierpnia ubiegłego roku ustawodawca wprowadził zasadę tworzenia rozkładów czasu pracy. Okoliczności zwalniające pracodawców od obowiązku planowania pracy wynikają wprost z kodeksu pracy. W żadnym jednak z przepisów nie odnajdziemy regulacji dotyczącej zmiany harmonogramów. Czy można je więc modyfikować?
Zasada tworzenia harmonogramów pracy
W świetle art. 129 § 3 kodeksu pracy pracodawca tworzy rozkłady czasu pracy dla danego pracownika. Formami dopuszczonymi w ustawie są: pisemna lub elektroniczna. Decyzję o postaci grafików warto określić w prawie wewnątrzzakładowym.
Rozkład czasu pracy danego pracownika może być sporządzony na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, obejmujący jednak co najmniej 1 miesiąc. Regułą jest więc planowanie pracy na cały okres rozliczeniowy, co jest logiczne z prawnego punktu widzenia i bezpośrednio wiąże się z zakazem planowania pracy w godzinach nadliczbowych. Przy układaniu pracy pracowników na okres krótszy (co najmniej miesięczny) warto więc mieć ku temu obiektywne przesłanki.
Ustawowe wyjątki
Od omówionej powyżej zasady ustawodawca przewidział wyjątki. Celem regulacji nie jest bowiem obarczenie wszystkich pracodawców obowiązkiem planowania pracy, lecz objęcie harmonogramem pracowników wykonujących pracę w nierównomiernym rozkładzie czasu pracy. I tak do wyjątków ustawodawca zaliczył następujące okoliczności:
W świetle art. 129 § 3 kodeksu pracy pracodawca tworzy rozkłady czasu pracy dla danego pracownika. Formami dopuszczonymi w ustawie są: pisemna lub elektroniczna. Decyzję o postaci grafików warto określić w prawie wewnątrzzakładowym.
Rozkład czasu pracy danego pracownika może być sporządzony na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, obejmujący jednak co najmniej 1 miesiąc. Regułą jest więc planowanie pracy na cały okres rozliczeniowy, co jest logiczne z prawnego punktu widzenia i bezpośrednio wiąże się z zakazem planowania pracy w godzinach nadliczbowych. Przy układaniu pracy pracowników na okres krótszy (co najmniej miesięczny) warto więc mieć ku temu obiektywne przesłanki.
Ustawowe wyjątki
Od omówionej powyżej zasady ustawodawca przewidział wyjątki. Celem regulacji nie jest bowiem obarczenie wszystkich pracodawców obowiązkiem planowania pracy, lecz objęcie harmonogramem pracowników wykonujących pracę w nierównomiernym rozkładzie czasu pracy. I tak do wyjątków ustawodawca zaliczył następujące okoliczności:
- rozkład czasu pracy pracownika wynika z prawa pracy, obwieszczenia dotyczącego systemów i rozkładów czasu pracy albo z umowy o pracę. Mowa tutaj o tzw. ogólnym rozkładzie czasu pracy dla pracowników, który jest stały i niezmienny,
- ustalenie w porozumieniu z pracownikiem czasu niezbędnego do wykonania powierzonych zadań, czyli tzw. zadaniowy system czasu pracy - w takim przypadku rozkład czasu pracy ustala pracownik,
- zastosowanie na pisemny wniosek pracownika tzw. elastycznych rozkładów czasu pracy (art. 1401 kodeksu pracy) lub tzw. indywidualnego rozkładu czasu pracy (art. 142 kodeksu pracy).
Zdaniem PIP...
W sprawie dopuszczalności modyfikacji grafików Państwowa Inspekcja Pracy wypowiedziała się w swoim stanowisku z 6 kwietnia 2009 r. w sprawie naruszenia doby pracowniczej po wolnym dniu. Wynika z niego, iż modyfikacją harmonogramu pracy jest sama zmiana godzin pracy pracownika w poszczególnych dniach okresu rozliczeniowego. Jednocześnie GIP limituje dopuszczalność tych zmian trakcie okresu rozliczeniowego. Mogą one wynikać albo z prawa powszechnego (np. art. 1513 i art. 15111), albo z prawa wewnątrzzakładowego (np. długotrwała nieobecność lub choroba innego pracownika). Modyfikacja nie jest więc dozwolona, jeśli dopuszczalność zmiany harmonogramu pracownika nie wynika z wyżej wymienionych przepisów prawa pracy.
W kwestii z jakim wyprzedzeniem należy informować o zmianie grafiku, w marcu 2014 roku PIP przywołała podane poniżej stanowisko MPiPS.
Według MPiPS
W październiku ubiegłego roku w sprawie zmian planów pracy wypowiedziało się MPiPS. W stanowisku z 18 października 2013 r. w sprawie modyfikacji rozkładów czasu pracy pracowników odwołało się do art. 129 § 3 kodeksu pracy. Z przepisu tego nie wynika możliwość zmiany harmonogramów pracy. Zdaniem Ministerstwa zmiany w rozkładach czasu pracy pracowników są dopuszczalne z przyczyn obiektywnych. Dodatkowo MPiPS stwierdza, iż w związku z brakiem kodeksowej regulacji dotyczącej terminu podania do wiadomości zmienianego grafiku, zapisy w tym zakresie można ująć w prawie wewnątrzzakładowym.
W sprawie dopuszczalności modyfikacji grafików Państwowa Inspekcja Pracy wypowiedziała się w swoim stanowisku z 6 kwietnia 2009 r. w sprawie naruszenia doby pracowniczej po wolnym dniu. Wynika z niego, iż modyfikacją harmonogramu pracy jest sama zmiana godzin pracy pracownika w poszczególnych dniach okresu rozliczeniowego. Jednocześnie GIP limituje dopuszczalność tych zmian trakcie okresu rozliczeniowego. Mogą one wynikać albo z prawa powszechnego (np. art. 1513 i art. 15111), albo z prawa wewnątrzzakładowego (np. długotrwała nieobecność lub choroba innego pracownika). Modyfikacja nie jest więc dozwolona, jeśli dopuszczalność zmiany harmonogramu pracownika nie wynika z wyżej wymienionych przepisów prawa pracy.
W kwestii z jakim wyprzedzeniem należy informować o zmianie grafiku, w marcu 2014 roku PIP przywołała podane poniżej stanowisko MPiPS.
Według MPiPS
W październiku ubiegłego roku w sprawie zmian planów pracy wypowiedziało się MPiPS. W stanowisku z 18 października 2013 r. w sprawie modyfikacji rozkładów czasu pracy pracowników odwołało się do art. 129 § 3 kodeksu pracy. Z przepisu tego nie wynika możliwość zmiany harmonogramów pracy. Zdaniem Ministerstwa zmiany w rozkładach czasu pracy pracowników są dopuszczalne z przyczyn obiektywnych. Dodatkowo MPiPS stwierdza, iż w związku z brakiem kodeksowej regulacji dotyczącej terminu podania do wiadomości zmienianego grafiku, zapisy w tym zakresie można ująć w prawie wewnątrzzakładowym.
Zobacz także:
- Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich
- Zasady udzielania ulg w spłacie należności z tytułu składek FEP
- Ponowne przeliczenie kapitału początkowego
Jeśli powyższy artykuł okazał się interesujący i chcieliby Państwo na bieżąco otrzymywać najnowsze aktualności branżowe na swój telefon komórkowy, wystarczy pobrać i zainstalować naszą APLIKACJĘ MOBILNĄ.
All rights reserved PCKP Data aktualizacji: 2023-03-06