Dodatek za rozłąkę z mocy prawa przysługuje np. sędziom Sądu Najwyższego, urzędnikom państwowym, żołnierzom zawodowym. Podstawę jego wypłaty mogą także stanowić przepisy wewnątrzzakładowe, np. regulamin wynagradzania bądź układ zbiorowy pracy. Właśnie w przypadku gdy dodatek za rozłąkę nie jest obligatoryjnym składnikiem wynagrodzenia, to pracodawca może ustalić jego wysokość i zasady jego wypłacania. Trzeba jednak pamiętać, że tylko w szczególnych przypadkach świadczenie to nie będzie podlegać opodatkowaniu. Kiedy korzysta ze zwolnienia?

Zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych: Wolny od podatku dochodowego jest dodatek za rozłąkę przysługujący na podstawie odrębnych ustaw, przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub układów zbiorowych pracy, do wysokości diet za czas podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.

Dodatek za rozłąkę jest zatem wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych do wysokości diet za czas podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia z dnia 29 stycznia 2013 roku w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, zwanego dalej rozporządzeniem. Zgodnie z § 7 ust. 1 rozporządzenia wysokość diety w czasie podróży krajowej wynosi 30 zł.

Ze zwolnienia z podatku nie korzysta dodatek za rozłąkę wypłacony na innej podstawie niż ustawa, przepisy wykonawcze wydane na podstawie ustawy lub układ zbiorowy pracy. Jak wyjaśnił bowiem Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 17 lipca 2014 roku, sygn. IBPBII/1/415-338/14/BJ, „z brzmienia powołanego wyżej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika wprost, że zwolnieniu od podatku podlega dodatek za rozłąkę przysługujący na podstawie odrębnych ustaw, przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub układów zbiorowych pracy, do wysokości diet za czas podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w przepisach wymienionych w tym przepisie. Zatem dodatki za rozłąkę przyznawane na innej podstawie niż wskazane w cytowanym przepisie nie są objęte przedmiotowym zwolnieniem.”.