Definicja doby pracowniczej

Zgodnie z art. 128 § 3 pkt 1 kodeksu pracy do celów rozliczania czasu pracy pracownika przez dobę należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Doba pracownicza nie jest więc dobą w rozumieniu astronomicznym, tj. liczoną od północy.
Obowiązujący pracownika rozkład to plan ogólny wynikający z treści prawa wewnątrzzakładowego lub też wynikający z indywidualnych rozkładów czasu pracy (harmonogramów, grafików itp.).

Doba pracownicza przed nowelizacją…..

Problematyką doby pracowniczej zajmowała się zarówno PIP, jak MPiPS.
W swoich stanowiskach urzędy jednomyślnie wypowiadały się na temat skutków rozpoczęcia pracy w poprzedniej dobie pracowniczej. W związku z definicją godzin nadliczbowych wynikającą z art. 151 § 1 Kodeksu pracy wcześniejsze rozpoczęcie pracy dnia następnego wiązało się prawie zawsze z wystąpieniem godzin nadliczbowych w związku z przekroczeniem dobowej normy czasu pracy dnia poprzedniego (tak np. stanowisko Departamentu Prawnego GIP z 29 lipca 2008 r. w sprawie naruszenia doby pracowniczej czy też stanowisko Departamentu Prawa Pracy w MPiPS  z 1 sierpnia 2008r. w sprawie doby pracowniczej).

……koniec doby pracowniczej…?

Ustawą z dnia 12.07.2013r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o związkach zawodowych częściowo zmodyfikowano pojęcie godzin nadliczbowych wynikających z pracy z tej samej dobie. W świetle bowiem art. 1401 § 4 kodeksu pracy ponowne wykonywanie pracy w tej samej dobie nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych. Należy jednak wyraźnie podkreślić, iż wyjątek legislacyjny dotyczy tylko i wyłącznie rozkładów czasu pracy przewidzianych w § 1 i § 2 tegoż przepisu. Oznacza to, iż godziną nadliczbową nie będzie praca wykonywana w poprzedniej dobie pracowniczej w ramach tzw. elastycznych rozkładów czasu pracy. W pozostałych przypadkach pracodawca musi się liczyć ze stosowną rekompensatą.

Wyjaśnienia Biura Promocji i Mediów MPiPS z 13 września 2013 r.

W sprawie godzin nadliczbowych przypadających pomiędzy dwiema dobami pracowniczymi wypowiedziało się ostatnio Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. W jego wyjaśnieniach czytamy, iż zgodnie z art. 151 § 1 kodeksu pracy pracą w godzinach nadliczbowych jest praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Kodeks pracy przewiduje dwie normy czasu pracy: dobową i tygodniową. Skoro zatem praca wykonywana w określonych godzinach nie może być zakwalifikowana jako praca nadliczbowa z tytułu przekroczenia normy dobowej i nie przypada w dobie pracowniczej, a między kolejnymi dobami pracowniczymi, powinna być ona rozliczona jako praca nadliczbowa wynikająca z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy.