Data zawarcia umowy o pracę powinna mieć w odniesieniu do praktyki stosowania przepisów prawa pracy znaczenie marginalne. Niestety przepisy prawa coraz częściej przyznają jej znaczenie o wiele szersze niż mogłoby się zdawać. Wystarczy odwołać się do nowych uregulowań dotyczących wydawania świadectw pracy przy zatrudnieniu terminowym, które okres 24 miesięcy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, na czas wykonania określonej pracy lub na okres próbny nakazują ustalać właśnie od daty zawarcia pierwszej z tych umów.

Stosunek pracy powstaje w wyniku złożenia przez strony zgodnych oświadczeń woli, które najczęściej przybierają postać podpisania umowy o pracę. W praktyce należy jednak zwrócić uwagę, że data nawiązania stosunku pracy oraz data zawarcia umowy o pracę nie muszą być zawsze tożsame. Jak stanowi bowiem art. 26 Kodeksu pracy do nawiązania stosunku pracy dochodzi w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono - w dniu zawarcia umowy.

Do powstania stosunku pracy może zatem dojść w dniu, który strony same określiły jako termin rozpoczęcia pracy, bądź w dniu, w którym umowa została zawarta, jeżeli strony nie określiły innej daty powstania stosunku pracy. W praktyce zatem data nawiązania stosunku pracy może być wyłącznie późniejsza od daty zawarcia umowy o pracę.

Przepisy prawa nie wprowadzają żadnych ograniczeń w umownym określeniu dnia, w którym pracownik ma rozpocząć pracę. Mogą więc w praktyce wystąpić sytuacje, że pomiędzy dniem zawarcia umowy a dniem rozpoczęcia pracy określonym w umowie może przypadać stosunkowo długi okres. Okres ten nie będzie jednak okresem zatrudnienia pracownika. Ale będzie musiał być uwzględniony przy ustalaniu dnia upływu 24-miesięcznego terminu rodzącego obowiązek wydania pracownikowi świadectwa pracy przy zatrudnieniu opartym na terminowej bądź terminowych umowach o pracę (oczywiście nie w treści samego świadectwa pracy). Znowelizowany art. 97 § 11 stanowi bowiem, że jeżeli pracownik pozostaje w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy obejmujące zakończone okresy zatrudnienia na podstawie takich umów, zawartych w okresie 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z tych umów.

Jeżeli strony określiły w treści umowy o pracę datę rozpoczęcia pracy, to okres zatrudnienia rozpocznie się dopiero z chwilą nadejścia tego terminu. Od dnia określonego w umowie o pracę strony są wzajemnie obowiązane do wykonywania swoich świadczeń oraz przysługują im uprawnienia określone w przepisach prawa pracy. Zatem nieprzystąpienie przez pracownika do pracy w dniu rozpoczęcia pracy nie powoduje skutku w postaci nieistnienia stosunku pracy, lecz może co najwyżej być rozważane w kategoriach naruszenia przez niego jednego z podstawowych obowiązków pracowniczych lub zdarzenia wymagającego usprawiedliwienia nieobecności w pracy.