Kiedy są przeprowadzane szkolenia wstępne? Jak rozliczamy czas szkolenia?

Przepisy regulujące to zagadnienie to kodeks pracy oraz rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27.07.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. W świetle art. 237³ § 2 kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy. Oznacza to okres pomiędzy zawarciem umowy o pracę (wynika to z użytego w przepisie określenia „pracownik”) a faktycznym rozpoczęciem pracy przez zatrudnionego.

W rozporządzeniu kwestie terminu szkolenia zostały określone w § 10 oraz 11.

Szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy (art. 237³ § 3 kodeksu pracy). Nie jest zatem możliwe przeszkolenie pracownika np. w niedzielę, jeśli nie byłby to jego dzień pracy wynikający z rozkładu czasu pracy ani też poza godzinami pracy w ramach tego rozkładu.

Ile trwają szkolenia wstępne?

Ogólny czas trwania szkoleń bhp wynika z rozporządzenia MGiP z dnia 27.07.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

W świetle § 11 ust. 4 przywołanego rozporządzenia czas trwania instruktażu stanowiskowego powinien być uzależniony od przygotowania zawodowego pracownika, dotychczasowego stażu pracy oraz rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku pracy, na którym pracownik ma być zatrudniony.

Szczegółowe wskazówki natomiast znajdują się w ramowych programach szkolenia wstępnego stanowiących załącznik nr 1 do rozporządzenia.

I tak, instruktaż ogólny powinien trwać co najmniej 3 godziny, natomiast instruktaż stanowiskowy co najmniej 8 godzin, a w przypadku instruktażu stanowiskowego pracowników administracyjno-biurowych narażonych na działanie czynników uciążliwych – 2 godziny. Ustawodawca posługuje się jednak w przywołanych przepisach godziną lekcyjną, tj. trwającą 45 min. Oznaczałoby to, iż czas szkolenia ogólnego to co najmniej 3 x 45 min. (135 min.), natomiast stanowiskowego – co najmniej 8 x 45 min. (360 min.), a w przypadku instruktażu pracowników administracyjno-biurowych narażonych na działanie czynników uciążliwych – 2 x 45 min. (90 min.).

System i rozkład czasu pracy, normy czasu pracy, godziny nadliczbowe

Aktualnie obowiązujące przepisy (art. 104¹ § 1 pkt 2 lub art. 150 § 1 kodeksu pracy) przewidują obowiązek ustalenia systemów i rozkładów czasu pracy. Pracodawca wybiera więc, który z systemów oraz w jakim rozkładzie będzie stosowany w zakładzie. Tam gdzie działają organizacje związkowe, uczestniczą one w procesie tworzenia prawa wewnątrzzakładowego. Zgodnie z art. 29 § 3 kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany poinformować pracownika m.in. o obowiązującej go dobowej i tygodniowej normie czasu pracy. Godziny nadliczbowe definiuje z kolei art. 151 § 1 kodeksu pracy i stanowi, iż mogą wynikać ze szczególnych potrzeb pracodawcy lub „sytuacji awaryjnych”.

Odpowiedź

Podsumowując „podstawowy” czas szkoleń wstępnych bhp (bez przerw) wynosi on: 135 min. + 360 min. = 495 min., tj. 8 godzin i 15 min., a w przypadku pracowników administracyjno-biurowych narażonych na działanie czynników uciążliwych – 135 min. + 90 min. = 225 min., tj. 3 godziny i 45 min. O tym więc czy szkolenia wstępne bhp mogą być przeprowadzone w jednym dniu zadecydują następujące okoliczności i warunki: